Rozmowy na temat cielesności i seksualności nigdy nie należały do najłatwiejszych, jednak w ostatnich latach na rynku pojawia się coraz więcej książek, które mogą ułatwić dyskusje na owe tematy. Jedną z nich jest zdecydowanie publikacja od Wydawnictwa Dwie Siostry Od stóp do głów, czyli skondensowany do zaledwie 88 stron poradnik, elementarz nawiązujący do najważniejszych zdaniem niemieckich twórczyń tematów związanych z ciałem.
Od stóp do głów to tytuł swoją budową przypominający słownik. Hasła ułożone są w nim alfabetycznie, jednak co ciekawe można zapoznać się z tą książką, sięgając po spis treści podzielony na konkretnie poruszone w niej tematy. Mamy więc do wyboru działy: Co to jest?, Jak to działa?, Ale jesteśmy piękni!, Szersza perspektywa, Co czujemy?, Co myślimy?, Co robimy?, Co mówimy?. Zależnie więc od potrzeby czytelniczej nie musimy przyjmować strategii od deski do deski, lecz otwierać wyłącznie konkretne treści.
Każda z poruszonych w owym elementarzu kwestii zawiera skondensowany i stworzony w miarę obiektywnym językiem opis. Na przykład z akapitu na temat ozdabiania ciała czytamy krótki rys historyczny, a następnie autorki przybliżają, czym jest tatuaż, piercing oraz skaryfikacje. Całość podsumowując stwierdzeniem, iż ozdabianie ciała pozostawia ślady trudne lub niemożliwe do usunięcia. Z kolei punkt o urodzie to bardzo ogólny opis wspominający, co było kiedyś ładne, ale równocześnie zaznaczając, iż ludzie zmieniają swoje ciała ze względu na ogólnie przyjęte wyobrażenia związane z wyglądem.
Co mnie zaskoczyło podczas lektury to fakt, że w książce umieszczono zarówno hasła standardowo kojarzące się nam z ciałem jak wspomniana uroda, czy też choroby ciała, brzydota albo włosy, równocześnie zdecydowano się też na opisy nierozłącznych nam w życiu odczuć. Mamy więc akapity o wstydzie, chorobach duszy, podnieceniu czy zakochaniu. Nie spodziewałam się także, że kiedykolwiek znajdę w książce tego typu wyjaśnienie pojęć nienormalności czy też samostanowienia, co odbieram bardzo na plus, gdyż w mojej opinii autorki podeszły do ciała niezwykle globalnie i holistycznie.
Poza niesamowicie dobrze rozpisaną treścią i pomocnymi opisami na szczególną uwagę zasługują również grafiki. Przykuwają one bowiem uwagę już od samej okładki, na której zawarto nagich ludzi w różnym wieku, osłoniętych ubraniami przy pomocy dodatkowej nakładki z hasłem Rozbierz mnie! Nie spotkałam się wcześniej z tak dobrym pomysłem na przykucie uwagi oraz równoczesne nawiązanie do tematu publikacji. W środku większość poruszonych kwestii wzbogacono o rysunek przedstawiający dane hasło lub dodający mu szerszy kontekst. Gdy jest mowa o skórze, otrzymujemy więc serię rysunków z różnymi wykwitami, przy ozdabianiu ciała z kolei widzimy przebity język i ucho, z kolei na temat komplementów umieszczono aż 2 strony, na których ludzie mówią sobie miłe rzeczy. Ponieważ mimo poruszania poważnych kwestii, książka nadal zachowuje dość lekki duch, nie bano się sięgnąć w ilustracjach również po humorystyczne elementy jak np. gromada ludzi narzekających wróżce, co ma w nich zmienić, czy też mężczyzna znudzony swoimi tatuażami pragnący pomalować całe plecy na czarno.
Katharina von der Gathen i Anke Kuhl po raz kolejny dały nam dobrą i mądrą publikację, która nadaje się zarówno dla młodzieży, jak i dorosłych czytelników. Dużo skondensowanej wiedzy, podanej w bezpośredni sposób bez nadmiernego patosu czy też tabuizacji sprawia, iż Od stóp do głów to trochę pozycja must have. Chociaż jako głównych odbiorców zapewne zaplanowano młodszych czytelników to również rodzice, nauczyciele czy wszyscy inni dorośli, którzy czują się niekomfortowo w rozmowach o ciele lub też mający styczność z nastolatkami i dziećmi powinni się z nią zapoznać.
Autor: Katharina von der Gathen
Ilustracje: Anke Kuhl
Tłumaczenie: Anna Magdziarz
Tytuł: Od stóp do głów. Ilustrowany elementarz ciała
Wydawnictwo: Dwie Siostry
Liczba stron: 88
Format: 16,8 x 25 cm
Oprawa: twarda
ISBN: 978-83-8150-288-7
